आजको व्यस्त जीवनशैली र बदलिँदो मौसमका कारण शरीरलाई न्यानो राख्नु आवश्यक छ । विशेषगरी जाडो मौसममा शरीरको तापक्रम घट्दा विभिन्न स्वास्थ्य समस्याहरू जस्तै रुघाखोकी, जोर्नी दुख्ने, मांसपेशीको तनाव आदि देखा पर्न सक्छन् । धेरै मानिसहरू शरीरलाई न्यानो बनाउन कृत्रिम उपायहरू जस्तै हिटर, इलेक्ट्रिक ब्ल्याङ्केट आदिको प्रयोग गर्छन्, तर यी उपायहरू महँगो र कहिलेकाहीं असुरक्षित पनि हुन सक्छन् ।
त्यसैले, प्राकृतिक र घरेलु विधिहरू प्रयोग गरेर शरीरलाई न्यानो बनाउनु सुरक्षित र प्रभावकारी हुन्छ । यस लेखमा हामी शरीरलाई प्राकृतिक रूपमा न्यानो बनाउने विभिन्न विधिहरूको बारेमा चर्चा गर्नेछौं । यी विधिहरू सजिला, सुरक्षित र कुनै पनि उमेर समूहका व्यक्तिहरूले प्रयोग गर्न सक्ने खालका छन् ।
१. तातो खानेकुरा र पेय पदार्थको सेवन
खानेकुरा र पेय पदार्थले शरीरको तापक्रमलाई प्रत्यक्ष रूपमा प्रभाव पार्छ । केही खानेकुराहरूले शरीरमा ताप उत्पन्न गर्छन् र न्यानो बनाउँछन् । यस्ता खानेकुराहरू निम्नलिखित छन्:
- अदुवा: अदुवामा थर्मोजेनिक गुण हुन्छ, जसले शरीरको तापक्रम बढाउँछ । अदुवाको चिया वा अदुवा मिसाएको खानेकुरा खानाले शरीरलाई न्यानो बनाउन मद्दत गर्छ ।
- लसुन: लसुनले पनि शरीरमा ताप उत्पन्न गर्छ र रक्तसञ्चारलाई सुधार्छ, जसले शरीरलाई न्यानो बनाउँछ ।
- खुर्सानी: खुर्सानीमा क्याप्साइसिन नामक तत्व हुन्छ, जसले शरीरको तापक्रम बढाउँछ र चिसोबाट बचाउँछ ।
- तातो सुप वा झोल: तातो सुप वा झोलले शरीरलाई तुरुन्तै न्यानो बनाउँछ र पाचन प्रणालीलाई पनि फाइदा पुर्याउँछ ।
- चिया वा कफी: तातो चिया वा कफी पिउनाले पनि शरीरको तापक्रम बढ्छ । विशेषगरी, मसला चिया वा अदुवा चियाले थप फाइदा पुर्याउँछ ।
सावधानी:
यी खानेकुराहरूको अत्यधिक सेवनले पेटमा जलन वा ग्यासको समस्या निम्त्याउन सक्छ । त्यसैले, सन्तुलित मात्रामा प्रयोग गर्नुपर्छ ।
२. नियमित व्यायाम
व्यायाम गर्दा मांसपेशीहरू सक्रिय हुन्छन् र शरीरमा ताप उत्पन्न हुन्छ । यसले शरीरको तापक्रम बढाउँछ र न्यानो बनाउँछ । साथै, व्यायामले रक्तसञ्चारलाई पनि सुधार्छ, जसले शरीरका सबै भागमा ताप पुग्न मद्दत गर्छ ।
- हल्का व्यायाम: जस्तै, छिटो हिँड्ने, जोगिङ, साइक्लिङ आदि ।
- योगासन: केही योगासनहरू जस्तै सूर्य नमस्कार, भुजङ्गासन आदिले शरीरलाई न्यानो बनाउन सहयोग गर्छन् ।
- नृत्य: नृत्य गर्दा पनि शरीरको तापक्रम बढ्छ र रमाइलो पनि हुन्छ ।
सुझाव:
दिनमा कम्तीमा २०-३० मिनेट व्यायाम गर्नाले शरीरलाई न्यानो राख्नुका साथै समग्र स्वास्थ्य पनि सुधार्छ ।
३. न्यानो कपडाको प्रयोग
कपडाले शरीरलाई बाहिरी चिसोबाट बचाउँछ र शरीरको तापलाई बाहिर जानबाट रोक्छ । यसैले, न्यानो कपडा लगाउनु शरीरलाई न्यानो बनाउने सबैभन्दा सरल र प्रभावकारी उपाय हो ।
- ऊनी कपडा: ऊनले शरीरको तापलाई समातेर राख्छ र चिसो हावालाई रोक्छ ।
- थर्मल कपडा: थर्मल कपडाहरू विशेष रूपमा शरीरको तापलाई नियन्त्रण गर्न डिजाइन गरिएका हुन्छन् ।
- टोपी र मोजा: टाउको र खुट्टाबाट धेरै ताप बाहिर जान्छ, त्यसैले ऊनी टोपी र मोजा लगाउनु आवश्यक छ ।
- पन्जा: हातलाई पनि न्यानो राख्न ऊनी पन्जा लगाउन सकिन्छ ।
सुझाव:
कपडा लगाउँदा तहमा लगाउनुहोस् । यसो गर्दा तहहरूको बीचमा हावा फसेर थप न्यानो प्रदान गर्छ ।
४. तातो पानीको प्रयोग
तातो पानीले शरीरलाई बाहिरबाट र भित्रबाट दुवै तरिकाले न्यानो बनाउन मद्दत गर्छ ।
- तातो पानीले नुहाउने: तातो पानीले नुहाउँदा मांसपेशीहरू आराम हुन्छन् र शरीरको तापक्रम बढ्छ ।
- तातो पानीको बोतल: तातो पानीको बोतललाई ओछ्यानमा वा शरीरको चिसो भागमा राख्दा त्यस ठाउँलाई न्यानो बनाउँछ ।
- खुट्टा तातो पानीमा डुबाउने: खुट्टालाई तातो पानीमा डुबाउँदा रक्तसञ्चार सुधार हुन्छ र सम्पूर्ण शरीरलाई न्यानो बनाउँछ ।
सावधानी:
तातो पानी धेरै चर्को नबनाउनुहोस्, नत्र छाला जल्न सक्छ ।
५. मसाज
मसाज गर्दा रक्तसञ्चार बढ्छ र शरीरको तापक्रम पनि बढ्छ । विशेषगरी, तेलले मसाज गर्दा थप फाइदा हुन्छ ।
- तेलको प्रयोग: तातो तेल (जस्तै, तोरीको तेल, नरिवलको तेल) ले मसाज गर्दा मांसपेशीहरू आराम हुन्छन् र शरीर न्यानो हुन्छ ।
- मसाजको तरिका: हल्का दबाबले मांसपेशीहरूलाई मसाज गर्नुहोस् । विशेषगरी, हात, खुट्टा र पिठ्युँमा मसाज गर्दा राम्रो हुन्छ ।
सुझाव:
मसाज गर्दा तेललाई हल्का तातो बनाएर प्रयोग गर्नुहोस्, तर धेरै तातो नबनाउनुहोस् ।
६. सूर्यको किरण
सूर्यको किरण प्राकृतिक रूपमा शरीरलाई न्यानो बनाउने सबैभन्दा राम्रो स्रोत हो । सूर्यको किरणले शरीरमा भिटामिन डी पनि प्रदान गर्छ, जुन हड्डी र प्रतिरक्षा प्रणालीको लागि आवश्यक छ ।
- सूर्यमा बस्ने: बिहानको न्यानो घाममा १५-२० मिनेट बस्दा शरीरलाई पर्याप्त ताप मिल्छ ।
- सावधानी: धेरैबेर घाममा बस्दा छाला जल्न सक्छ, त्यसैले उचित समय र सावधानी अपनाउनुहोस् ।
अन्त्यमा, शरीरलाई प्राकृतिक रूपमा न्यानो बनाउन विभिन्न सजिला र प्रभावकारी विधिहरू छन् । तातो खानेकुरा र पेय पदार्थको सेवनले शरीरको भित्री तापक्रम बढाउँछ, व्यायामले मांसपेशीहरूलाई सक्रिय बनाएर ताप उत्पन्न गर्छ, न्यानो कपडाले शरीरको तापलाई बाहिर जानबाट रोक्छ, तातो पानीको प्रयोगले बाहिरबाट शरीरलाई न्यानो बनाउँछ, मसाजले रक्तसञ्चार सुधारेर ताप बढाउँछ, र सूर्यको किरणले प्राकृतिक ताप प्रदान गर्छ । यी सबै विधिहरू सुरक्षित र कुनै पनि उमेर समूहका व्यक्तिहरूले प्रयोग गर्न सक्ने खालका छन् ।
जाडो मौसममा वा चिसो वातावरणमा यी विधिहरूको संयोजन गरेर शरीरलाई न्यानो राख्न सकिन्छ । यसले स्वास्थ्य समस्याहरूबाट बचाउँछ र दैनिक जीवनलाई सहज बनाउँछ । तथापि, कुनै पनि विधि प्रयोग गर्दा आफ्नो शारीरिक अवस्था र आवश्यकता अनुसार सावधानी अपनाउनुहोस् । यदि कुनै स्वास्थ्य समस्या छ भने, चिकित्सकसँग परामर्श लिएर मात्र यी विधिहरू प्रयोग गर्नु उचित हुन्छ ।
अस्वीकरण: यो लेख जानकारीमूलक उद्देश्यका लागि मात्र हो र पेशेवर चिकित्सा सल्लाहको विकल्प होइन । कुनै स्वास्थ्य समस्या भएमा चिकित्सकसँग परामर्श गर्नुहोस् ।
